Procesy gojenia się Połączenie dwu kikutów nerwu stanowi typowy przykład podstawowych procesów gojenia się ran. Możemy tu wyróżnić następujące stadia: 1) szybkie wypełnianie ubytku uzyskiwane przez skrzep fibryny ? jak gdyby rodzaj prowizorycznej pierwszej pomocy;…

Teorie gojenia się ran Różne teorie na temat natury bodźców powodujących gojenie ran próbują wyjaśnić ten problem z kilku punktów widzenia. Najprostsza teoria sugeruje, że zniszczenie komórek powoduje wy­tworzenie się hormonów przyrannych. Istnieją dwie wersje…

Gojenie się ran skóry Odnowa uszkodzenia powierzchni skóry stanowiła specjalne zaintereso­wanie człowieka pewnie dlatego, że wszyscy obserwujemy to często u siebie. Poza tym zewnętrzne położenie skóry powoduje, że można ją dość łatwo badać. Po uszkodzeniu…

Cechą charakterystyczną procesów odnowy, wymiany i regeneracji jest uczynnianie się ich po wypadkach lub też niezwykle szkodliwych wydarzeniach w cyklu życiowym organizmu; dlatego są one przedmio­tem szczególnego zainteresowania lekarza. Dla wielu ludzi lekarz jest raczej…

Utrzymywanie się przy życiu, odnowa, wymiana i regeneracja Jest to seria podobnych procesów powiązanych ze sobą zarówno swoją rolą w podtrzymywaniu życia osobnika, jak i sposobami działania. Są to procesy, dzięki którym życie poszczególnych jednostek…

Jakimi metodami badacz może badać samego siebie? Możemy powiedzieć, że celem naszym jest przedyskutowanie podstaw nauki o człowieku. Ale ?metoda naukowa”, podobnie jak podejście teolo­giczne, jest procedurą przyswojoną przez człowieka, polegającą na gro­madzeniu informacji, stawianiu…

Trudno oczywiście zdefiniować właściwe granice wątpienia. Taki sy­stem językowy, który nie dawałby nikomu możliwości porozumiewa­nia się w żadnej sprawie, byłby mało użyteczny. Wszyscy potrzebujemy trochę pewności, a wielu ludzi czuje potrzebę stosowania się do całkowi­cie…

Przewaga fizyki i jej ograniczenia Naszym celem jest przedstawienie interesujących nas faktów o ludzkim życiu w taki sposób, abyśmy mogli powiązać je z systemem, który byłby tak ogólny, jak tylko jest to możliwe, a zarazem…

Przyrodniczy pogląd na człowieka Rozpoczniemy nasze dociekania od stwierdzenia, jak daleko możemy dojść studiując podstawowe cechy fizyczne i chemiczne człowieka. Każ­demu, kto chciałby posuwać się szybkimi krokami do przodu, czyli ku temu, co można by…

Czynności życiowe. Homeostaza Badanie części składowych przy użyciu prostych terminów fizycznych dostarcza nam oczywiście tylko wiadomości o budowie organizmów. Poszukując charakterystycznych cech życia, znajdziemy je w czynnoś­ciach, które stale zachodzą w zorganizowanej materii, a rozpoczynają…

Rozmnażanie jako gwarancja ciągłości i zmienności Ciągłość życia gatunku zależy oczywiście od rozmnażania oraz stałego rozwoju i wzrostu nowych osobników. Będziemy dokładnie śle­dzić te procesy ? szczególnie u człowieka ? i wykazywać, dlaczego zdol­ność do…

Dziedziczenie egzosomatyczne. Mózg i psychika Późniejsze stadia ewolucji człowieka obejmują niezwykłe zdarzenia, takie jak nabycie umiejętności korzystania z narzędzi i pojawienie się mowy. Użycie słowa ?niezwykłe” jest tutaj właściwe, ponieważ dzięki tym zdol­nościom człowiek rozwinął…

Różnorodność człowieka, jej zalety i wady Szczególna zdolność człowieka do przekazywania informacji doprowa­dziła do jego eksplozywnej ewolucji, do gwałtownego wzrostu liczebnoś­ci oraz rozwoju techniki, szczególnie w ciągu ostatnich kilku stuleci. Wciąż jeszcze dzieli się on…

Sposoby, jakimi pracuje mózg dla osiągnięcia tych celów, są bardzo różnorodne, a mimo to prawdopodobnie ściśle z sobą związane. Pojęcia dobra i prawdy związane są z podstawowymi sądami o ostatecznym celu życia człowieka. Sądy te…

Dedukcja, indukcja i inne metody rozumowania Wysiłki zmierzające do uogólniania poszczególnych faktów lub zjawisk stanowią niewątpliwie dość powszechną skłonność człowieka. Każde spo­łeczeństwo ludzkie ma swoje sposoby ?rozumienia” odpowiednich zjawisk naturalnych ?rozpatrywanych” w zależności od poziomu…

Aktualne problemy człowieka Wzrost liczebny, który wynika ze specjalnych możliwości człowieka, obserwowany jest obecnie z pełną niepokoju uwagą. Demografowie, bio­logowie i socjologowie poświęcili temu zagadnieniu bardzo wiele badań, lecz najważniejszy wniosek, jaki z nich wynika,…

Zależność wyniku testu od stosunku między testowanym i testującym Nie można mierzyć zdolności umysłowych człowieka tak, jak jego wzro­stu, nie wpływając przy tym na cechę mierzoną. Za każdym razem po­jawia się pytanie, kto i po…

Druga podstawowa trudność polega na-tym, że obecnie żadne próby te­stowania inteligencji nie opierają się na teorii; właściwie nie mamy żad­nego pojęcia o wchodzących tu w grę procesach mózgowych. Nie wiemy, jak działa mózg, by umożliwić…

Zagadnienie istnienia ogólnego czynnika zdolności intelektualnych O działaniu mózgu wiemy tak mało, że nie możemy ani stwierdzić, ani zaprzeczyć, że istnieje jakaś jedna wielkość skalarna zwana inteligen­cją, być może nawet związana z czynnikiem dziedzicznym. Zarówno…

Analiza wieloczynnikowa Były to użyteczne wyjaśnienia teoretyczne, ale prawdziwy problem po­lega na trudnościach zdefiniowania i mierzenia zdolności ludzkich; na szczęście są one krańcowo różne. Ludzie różnią się znacznie pod względem czynności mózgowych przy pomocy których…

Korelacja między wynikami w testach a karierami Potęguje się wreszcie podejrzenie, że wiele testów nie przepowiada na­prawdę osiągnięć w zakresie zdolności, które rzekomo mają mierzyć. Na przykład Mac Kinnon (1962) wykazał, że w Ameryce poziom…

Typy badań testowych Nie do nas należy przedstawianie pełnego obrazu testów w ich całej róż­norodności. Jednakże każdy, kto zajmuje się badaniem człowieka, powinien mieć jakieś pojęcie o nich. Zapropono­wana tu klasyfikacja jest ambitna, ale amatorska.…

Mierzenie inteligencji w wieku niemowlęcym Musimy koniecznie zdawać sobie sprawę, że jeszcze wcale nie rozumie­my naprawdę, jakie procesy w mózgu stanowią podstawę inteligencji, ani jak je mierzyć. Okazuje się to wtedy, gdy próbujemy objąć pomia­rami…

Rozwój inteligencji w wieku szkolnym U dwu-trzy letnich dzieci korelacje pomiędzy wynikami testów typu Bi- neta stają się dość zgodne i korelują dodatnio z wynikami testów póź­niejszych. Dzieci 5?6-letnie można już klasyfikować rzetelnie na nor­malne,…

Badania rozwoju reakcji społecznych i emocjonalnych Program badawczy Berkeley Growth Study obejmował periodyczny sprawdzian szeregu wskaźników, które razem wzięte określają ?wymiary ekstrawersji i introwersji, miłości i nienawiści”, czyli dodatnie i ujemne reakcje społeczne (Schaefer i…

Trudności i niebezpieczeństwa mierzenia sprawności mózgu Wymyślono i opracowano liczne i o szerokim zakresie metody testowa­nia zdolności mózgu ludzkiego i wciąż poszukuje się nowych. Nadal sto­suje się szeroko, w unowocześnionych wersjach, klasyczny system testo­wania, zapoczątkowany…

Ponieważ rozród jest procesem, który zapewnia długofalową homeostazę, więc nic dziwnego, że znaczna część organizacji każdego gatunku zwie­rząt jest mu podporządkowana. Mechanizmy rozrodu mogą mieć pierw­szeństwo przed wszystkimi innymi procesami; osobnik może np. umrzeć w…

Truizmem jest, że aktywność płciowa wyzwala się przy udziale szero­kiej skali podniet fizycznych i psychicznych. Spowodować ją może sam widok mężczyzny lub kobiety oraz ich cech płciowych (drugorzędnych), jak np. broda lub piersi. Podnietą mogą…

Z powodu krótkiej żywotności jaj i plemników, ustalenie czasu kopulacji w odniesieniu do owulacji jest bezwzględnie decydujące dla poczęcia. Drugą istotną zmienną jest stan macicy, która u wszystkich ssaków przy­gotowuje się do przyjęcia zapłodnionego jaja…

Sztuczne unasiennianie Biolog włoski Spallanzani wykazał w roku 1784, że możliwe jest za­płodnienie suki w rui przez wstrzyknięcie do jej pochwy nasienia psa. Znaczenie tej techniki dla rozmnażania zwierząt hodowlanych uświado­miono sobie dopiero w ostatnich…

Hodowanie płodu poza ciałem Już od długiego czasu było wiadomo, że jaja ssaków można zapładniać poza ciałem i że będą się one rozwijać aż do stadium blastocysty. Dla dalszego rozwoju konieczne jest łożysko i w…

Zwierzęta wielokomórkowe Wszystkie wyższe zwierzęta i rośliny mają jeszcze precyzyjniejszy po­ziom organizacji; składają się one z wielu różnych typów komórek. Ze względów oczywistych nie jesteśmy w stanie rozważać tutaj różnorod­nych stopni tej organizacji u niższych…

Regulacja i kontrola różnicowania się komórek Różne formy komórek wytwarzane są przez mechanizmy, które wybie­rają spośród wszystkich instrukcji DNA tylko odpowiednie dla każdego typu komórki. Na przykład komórki gruczołów ślinowych wytwarzają enzym amylazę, który rozkłada…

Osobniki Żadne pojedyncze białko enzymatyczne nie jest w stanie samodzielnie podtrzymywać życia. W miarę postępu naszych rozważań będziemy co­raz lepiej rozumieć, jak skomplikowany jest to problem, jak wymaga on współpracy bardzo wielu części składowych ustroju.…

Energia Siła, z którą działają ciała nieożywione, porównywana była przez dawną naukę z tą siłą, jaką jesteśmy w stanie z siebie dać. W nowoczesnej terminologii energia ciała stanowi, jak implikuje to sama nazwa, dosłow­nie pracę…

Działalność życiowa Chcielibyśmy teraz wykazać, że życie człowieka można najlepiej określić mówiąc, że jest to działalność, a także przekonać czytelnika, że termin ten wyraża coś, co jest dla nas jasne i zrozumiałe. Przekonaliśmy się, że…

Źródła ukierunkowanego działania Jeżeli czynności życiowe zmierzają w kierunku samozachowania, to na­leży sobie postawić pytanie, jak do tego doszło. Czy układy działające w ten sposób mogą wywodzić się z układów o bardziej zwyczajnej rów­nowadze?. Niezależnie…

Homeostaza Problem homeostazy polega na znalezieniu właściwego sposobu opisu tych czynności życiowych, które wykazują zadziwiającą wprost stałość swego generalnego wzorca, pomimo pewnych stopniowych zmian. Tę zachowawczość organizacji życia nazywamy homeostazą. Terminu tego użył po raz…

Organizmy żywe różnią się wyraźnie od swego otoczenia. Wiemy już, że człowiek jest układem bardzo wodnistym, a mimo to żyje w powietrzu, które nawet w najwilgotniej szych klimatach rzadko zawiera więcej niż 1 procent wody.…

Równowaga i stany trwałe Zachodzące w organizmie różne czynności są skierowane na uzyskanie takich substancji, które potrzebne są do utrzymania tego szczególnego typu organizacji. Wiemy już, że istota żywa różni się np. od kamienia tym,…

Utrzymywanie stanu trwałego poprzez utratę energii Sposoby, przy pomocy których żywy organizm zapobiega własnemu roz­kładowi, są tak różnorodne jak samo życie. Różnica pomiędzy organi­zmem a jego otoczeniem jest u najprostszych zwierząt i roślin mniej wyraźna…

Aktywność Jeżeli cechy charakterystyczne życia chcemy opisać jako przejawy pew­nej aktywności, musimy się dobrze zastanowić co właściwie przez to słowo rozumiemy, a zarazem stwierdzić, że jest to tylko frazes, za którym kryje się nasza ignorancja,…

Po to śledzimy proces narastania inteligencji, aby postarać się do­strzec, w jaki sposób system homeostatyczny ulega przemianom, tak że dziecko rozwija się od stanu bezradnej zależności, do porozumienia z ro­dzicami, do poziomu umiejętności stosowania złożonego…

Język osobisty a zdolność do operacji logicznych W miarę jak dziecko rośnie, sprawność jego wyposażenia intelektualnego w pewnym sensie wyraźnie wzrasta. Nabywa ono nowych umiejętności i informacji i staje się coraz ?inteligentniejsze”. Ten proces przemian…

Pomiar inteligencji jest wyjątkowo trudny, a badanie jej rozwoju na­stręcza dodatkowe specjalne problemy. W poszukiwaniu metod jej mie­rzenia może nam pomóc utożsamianie inteligencji ze zdolnością przetwa­rzania informacji. Jest to jednak dość powierzchowne podejście, jeśli ma…

Są ludzie, którzy temu przeczą twierdząc, że zdolność do myślenia twórczego jest w pewnym sensie ?darem”. Powiedzą oni, że można pozwo­lić się rozwinąć tej zdolności, ale że nie można się jej wyuczyć. W isto­cie nazywanie…

Myślenie odważne i twórcze Z kolei Bartlett rozważa swoją metodą ?myślenie odważne”, obejmując tym określeniem czynności twórcze artysty i uczonego. Z jego ekspery­mentów wynika, że ?myślenie jako proces umysłowy ?lubi”, by tak rzec, trzymać się…

Mechanizmy adaptacji fenotypowej Przykłady tej adaptacji znajdujemy u wszystkich organizmów. Bakterie potrafią przystosować swe układy enzymatyczne tak, aby mogły wyko­rzystywać określone substancje znajdujące się w ich środowisku. Rośliny dokonują wielu przystosowań tego samego rodzaju; mogą…

Pedagogika skorzystałaby bardzo wiele z poznania optymalnych związ­ków pomiędzy poszczególnymi stadiami dojrzewania a zdolnością do uczenia się. Ćwiczenie wspomaga formowanie się efektywnych schema­tów połączeń. Odwrotnie, być może próby przed­wczesnego uczenia się złożonych wzorców w istocie…

Wzrost i dojrzewanie mózgu Rozwój wielkości i ciężaru mózgu można praktycznie analizować tylko przekrojowo. Mózg jest prawie uformowany około 7 lub 8 roku życia; o ile wiadomo, w okresie dojrzewania nie następuje przyspieszenie jego wzrostu.…

Erytropoetyna Mamy już pewne informacje na temat mechanizmów adaptacji fenotypowej. Należy do nich np. informacja, dzięki której regulowane jest wytwarzanie czerwonych krwinek u ssaków. Jeśli surowicę zwierzęcia, które utraciło pewną ilość krwi, wstrzykniemy innemu zwierzęciu,…

Pamięć. Fenotypowa adaptacja w mózgu Najbardziej szczegółową reprezentację środowiska życia wyższych zwie­rząt znajdujemy, oczywiście, w ich układzie nerwowym. Układy recep­torów znajdujące się w narządach zmysłów są w stanie zbierać infor­macje o wiele szybciej niż np.…

Adaptacja w różnych skalach czasu Nasza metoda opisu żywych układów ? z człowiekiem włącznie ? po­lega na stwierdzeniu, że ich nader skomplikowana organizacja wewnętrz­na stanowi pewnego rodzaju maszynę utrzymującą się w stanie równo­wagi. Stan ten…

Istoty życia nie znajdziemy zatem w żadnej określonej populacji lub w określonym gatunku; jest ona rozproszona wśród różnych typów ży­cia istniejących na Ziemi. Jesteśmy już świadomi tego, że wszyscy ludzie są braćmi. Czy nie powinniśmy…

Materia żywa jako jeden układ homeostatyczny Nie może ujść naszej uwagi fakt, że wszystkie maszyny, których przy­kłady przytaczaliśmy w naszych porównaniach, zostały zbudowane przez człowieka dla określonych celów i dlatego nie mogą nam służyć jako…

Jednostka ludzka Próbowaliśmy opisać istotę aktywności orga­nizmu, która jest wyrazem życia. Można ją traktować jako zbiór kolejno po sobie następujących aktów wymiany pomiędzy organizmem a śro­dowiskiem, takich, dzięki którym ciągłość życia organizmu zostaje zacho­wana pomimo…

Adaptacja fenotypu i genotypu Jak wykazaliśmy pod koniec poprzedniego rozdziału, w ostatecznym roz­rachunku wszystkie populacji zachowują harmonię ze swym środowi­skiem dzięki naturalnej selekcji dokonującej się wewnątrz organizmów i między nimi. Istnieją jednak inne sposoby osiągnięcia…

Poszukiwanie właściwego sposobu badania człowieka Jednym ze sposobów, jaki powinniśmy zastosować w badaniach, jest metoda ewolucyjna. Ewolucja bowiem jest podstawową zasadą rozwoju w biologii. Jednak życia nie da się zrozumieć przez śledzenie wyłącznie jego ewolucji.…

Co rozumiemy przez prawa fizyczne? Oczywiście znalezienie takiego sposobu postępowania nie będzie sprawą łatwą. Już same usiłowania wydawać się będą wielu ludziom śmieszne, a być może ? nawet świętokradcze. I rzeczywiście, będziemy na tyle rozsądni,…

Dla biologa zajmującego się człowiekiem szczególnie ważne jest uznawanie i korzystanie z generalnej zasady, którą moglibyśmy nazwać ?istotnością płaszczyzn porozumiewania się”. Okazuje się, że właściwoś­cią istot ludzkich jest tworzenie systemów opisywania ich odkryć w miarę…

Powróćmy do badania składu człowieka. Musimy strzec się jeszcze jed­nego niebezpieczeństwa, a mianowicie używania słów, których nie ro­zumiemy lub, w szczególności, odnoszenia do słów idei, które nie są z nimi związane. Jest to trudne, ale…

Wodór, tlen i woda Pierwiastki te wiążą się w tak zasadniczy sposób z istotami żywymi, że pytanie o ich ?znaczenie” wydaje się zbyteczne. Jest oczywiste, że ukła­dy życiopodobne zależą głównie od ich właściwości. Wodór jest…

Siarka i fosfor Pierwiastki te mają także właściwości ?przydatne” dla procesów życio­wych. Zajmują one szczególnie wybitne miejsce w związkach działają­cych jako ogniwa pomiędzy utlenianiem a innymi czynnościami komó­rek. Takim związkiem jest np. adenozynotrójfosforan (ATP), występu­jący…

Wapń Wapń związany jest zarówno z zachowaniem, jak i zmianą stabilności błon. W rzeczywistości pierwiastek ten odgrywa ważną rolę w wielu procesach ?rozprzestrzeniających się gwałtownie” w organizmie, jak np. skurcz mięśni. Tego rodzaju ?spustowe” układy…

Pierwiastki śladowe Pierwiastki występujące w organizmach w ilościach śladowych mają także specjalne znaczenie. Wszystkie one, z wyjątkiem cynku, są pier­wiastkami przejściowymi i dlatego z łatwością tworzą cząsteczki kom­pleksowe (potrafi to także cynk, choć już nie…

Zbiory biopierwiastków i cząsteczek Doszliśmy do bardzo ważnego wniosku, że pierwiastki podtrzymujące ży­cie stanowią zbiór wysoce wyselekcjonowany. Żywe organizmy powstają przez wbudowywanie właściwej ilości każdego z tych pierwiastków. Zro­zumienie procesu kontroli poprzez wybór z uprzednio…

Właściwości węgla mogą mieć decydujące znaczenie dla istnienia tych nieznacznie różniących się stanów, między którymi jest miejsce na ?wy­bór”, a tym samym i na ?kontrolę”. Występowanie tych właściwości w żywych ustrojach wywołuje w nas najpierw…

Związki węgla Wszystkie pierwiastki zawarte w organizmie znajdują się tam dla czegoś, co moglibyśmy nazwać szczególnym celem. Nie przesadzimy jednak mó­wiąc, że właściwości życia związane są w całkiem szczególny sposób z właściwościami węgla. Zdolność węgla…

Kwasy nukleinowe Wreszcie mamy jeszcze związki ?instrukcyjne”, czyli zawierające infor­macje. Składają się one z pięciu głównych, zawierających azot zasad purynowych i pirymidynowych ? adeniny, guaniny, cytozyny, tyminy i uracylu ? połączonych z kwasem fosforowym oraz…

Podsumowanie Ogólny wniosek, który wynika z badań nad zagadnieniem dotyczącym substancji, z których zbudowane są istoty żywe, jest taki, że chociaż składają się one tylko ze zwykłych materiałów, to jednak działa tu niezwykle surowa selekcja,…

Hipolaktazja typu dorosłych Nietolerancję na mleko obserwuje się obecnie nie tylko u małych dzieci, u których wystąpiła alergia, ale również u dorosłych osób. Hipolaktazja typu dorosłych to genetycznie uwarunkowane schorzenie które charakteryzuje się postępującym wraz…

Matczyna fenyloketonuria (MPKU) prowadzi do uszkodzenia płodu, w następstwie utrzymującego się wysokiego stężenia fenyloalaniny we krwi matki podczas ciąży. U noworodków obserwuje się niską masę urodzeniową, małogłowie, objawy dysmorficzne twarzy, wrodzone wady serca, opóźnienie rozwoju…

Żywienie osób starszych Wraz z wiekiem spada nam tempo metabolizmu i przez to obniżą się podstawowa przemiana materii. Spożywamy mniej więcej tyle samo pokarmów co wcześniej, co może prowadzić w efekcie do wystąpienia nadwagi, a…

Żywienie w ciąży Stan fizjologiczny jakim jest ciąża, niesie ze sobą ryzyko wielu powikłań. Należą do nich między innymi cukrzyca ciężarnych, nadciśnienie, a nawet stan przedrzucawkowy, PCOS, czyli zespół policystycznych jajników, refluks żołądkowo – przełykowy,…

Istota żywności funkcjonalnej Pojęcie żywności funkcjonalnej jest wszechobecne, jednak każdy rozumie je w inny sposób. Nie ma w tym nic dziwnego, gdyż nie istnieje jednoznaczna definicja, obejmująca podział wszystkich rodzajów tej żywności i definiująca je…

Zaburzenia w odżywianiu Zaburzenia odżywiania (anoreksja, bulimia) rozwijają się wtedy, gdy spożywanie pokarmu i masa ciała stają się obsesyjnym centrum danej osoby. Okres dojrzewania stanowi moment, w którym najczęściej dochodzi do pojawienia się symptomów zaburzeń…

Wystąpienie alergii pokarmowej Alergie pokarmowe występują w naszym społeczeństwie coraz częściej. Skłonności do chorób atopowych są dziedziczne, dlatego też jeśli któryś z rodziców wykazuje je, ryzyko wystąpienia ich u któregoś z dzieci znacznie wzrasta. Na…

Schemat żywienia niemowląt Żywienie niemowląt stanowi bardzo złożony problem, a jednocześnie niezwykle istotny, gdyż wprowadzenie, zbyt wczesne, niektórych produktów, może prowadzić do efektów ubocznych. Przewód pokarmowy niemowlaka nie jest jeszcze w pełni rozwinięty, dlatego też…

Postępowanie w dieto terapii otyłości obejmuje określony schemat. Jego pierwszym punktem jest zebranie informacji wstępnych, które obejmuje wywiad dotyczący wieku pacjenta, płci, stopnia aktywności fizycznej, zaburzeń hormonalnych i tym podobnych. Następnie prowadzi się ocenę stanu…

Wszystko o herbacie Herbata jest napojem, który wielu z nas spożywa codziennie i to nie jeden raz. W Polsce najbardziej popularną jest herbata czarna, czyli paradoksalnie ta, która charakteryzuje się najniższą wartością odżywczą. Istnieje jednak…

Życie w biegu Nasze społeczeństwo żyje w ciągłym biegu. Charakteryzuje nas brak wolnego czasu, nieustający stres i niepewność jutra. To wszystko jest przyczyną zwiększonej zachorowalności na wiele schorzeń. Problemem jest także fakt nie spożywania posiłków…

Studia dietetyczne Spośród wielu kierunków studiów, jednym z najbardziej popularnych w ostatnim czasie okazała się dietetyka. Kierunek ten funkcjonuje od kilku lat na uczelniach medycznych i przyrodniczych, realizując określony program w zakresie żywienia i edukacji,…

Diety w Internecie Rozwój Internetu, przyczynił się do zwiększenia dostępności usług online różnego rodzaju. Przez Internet możemy obecnie kupić ubrania, żywność, meble, karnety na zabiegi, samochód i wiele innych rzeczy mniej lub bardziej drogocennych. Wśród…

Skutki leczenia nowotworów Nowotwory to bardzo trudny ma jednocześnie istotny temat, dotykający coraz szerszej grupy społeczeństwa. Narażenie na substancje kancerogenne i nieprawidłowe żywienie, prowadzą do wielu mutacji w obrębie genów, a następnie nieprawidłowego namnażania się…

Kryteria diagnostyczne zaburzeń Wśród zaburzeń odżywiania wymienia się najczęściej anoreksję i bulimię. W przypadku anorexia nervosa podstawowym kryterium diagnostycznym jest odmowa utrzymania prawidłowej masy ciała. Osoby te charakteryzują się wręcz przeraźliwie niską wagą i ogromnym…

Otyłość u dzieci Otyłość która występuje u małych dzieci i młodzieży jest spowodowana głównie przez błędy żywieniowe. Już na samym początku wprowadzania pokarmów stałych, kształtujemy nawyki żywieniowe dziecka. Wszystkie te wartości, które mu przekażemy, pozostaną…

Ostre zapalenie trzustki Ostre zapalenie trzustki w dużej mierze jest spowodowane chorobami dróg żółciowych. Należy do nich przede wszystkim kamica żółciowa. Niekorzystnie na funkcjonowanie trzustki wpływa także przewlekłe spożycie alkoholu w nadmiarze. Objawami należącymi do…

Żywienie w okresie treningowym Żywienie sportowca to odrębny temat, wielokrotnie omawiany przez dietetyków i żywieniowców, oraz przez trenerów i samych sportowców. Jest to doskonały dowód na to jak składniki pożywienia, mogą wpływać na stan organizmu…

Żywienie małych dzieci Dużo mówi się o kolejności wprowadzania pokarmów u niemowląt, oraz dawkowaniu mleka. Istnieje wiele artykułów naukowych i stron internetowych poświęconych tej tematyce, gdyż prawidłowe żywienie już w początkowym okresie życia, może mieć…

Zmiany w tarczycy Tarczyca jest niezwykle ważnym narządem, składającym się z dwóch płatów połączonych cieśnią. Jej budowę można określić jako pęcherzykowatą. Wewnątrz przekroju znajduje się koloid, który stanowi magazyn hormonów tarczycy. Zawiera on białko o…

Jak zapobiec stratom Nasza wiedza o żywieniu, jako społeczeństwa, jest na całkiem dobrym poziomie. Większość z nas potrafi policzyć kaloryczność posiłku określić ile ma on białka, tłuszczów i węglowodanów, oczywiście przy pomocy danych umieszczonych na…

Istota choroby neurodegeneracyjnej Schorzenia o charakterze neurodegeneracyjnym, obejmują patologiczne zmiany w zakresie układu nerwowego, prowadzące do wielu nieprzyjemnych, zarówno dla chorej osoby jak i dla otoczenia ,stanów. Jedną z takich chorób, dziedziczoną autosomalnie recesywnie, jest…

Smutek jest uczuciem, które dotyczy każdego z nas. Pojawia się on w wyniku przykrych sytuacji i zdarzeń, trudnych rozmów i niepowodzeń. Jednak fakt że odczuwamy go przez jeden, dwa dni, czy nawet tydzień, nie świadczy…

Każdy z nas przynajmniej kilka razy w życiu doświadczył uczucia bólu. Jest ono generowane za pomocą impulsów docierających do mózgu. Układ nerwowy jest jednym z najsprawniej działających. Odczucia, których doświadczamy, są generowane na drodze tworzenia…

Każdy z nas wraz z wiosną odczuwa przypływ energii. Działa ona uspakajająco a jednocześnie daje chęć do życia i zapał do działania. Przez okres wiosenno- letni ze szczególną starannością dbamy o linię i nasze zdrowie.…

Uczestnictwo w konferencjach Czasy studenckie wielu z nas kojarzą się z wieczną zabawą, imprezami i okresem sesji, w której konieczne jest siedzenie w książkach i wkuwanie na pamięć. Jedynie w sytuacji, gdy wybrany kierunek studiów…

Przepisy na sałatki Podjęcie decyzji o odchudzaniu to dopiero pierwszy krok w długiej drodze do osiągnięcia szczupłej sylwetki i zadowolenia z siebie. Kolejnym jest ustalenie planu działania. Wszyscy wiemy, że słodycze i tłuste potrawy tuczą,…

Idea zespołów medycznych Liczba chętnych na medycynę jest co roku ogromna, wymagania niemałe. Kandydat na studia medyczne powinien mieć zdaną maturę z biologii i chemii na poziomie rozszerzonym, przy czym każde z każdego przedmiotu powinien…

Badania wykazały, że dziecko już w życiu łonowym uczy się pierwszych doznań smakowych w zależności od pokarmów spożywanych przez kobietę ciężarną. Spożywane przez matkę produkty wpływają także na kombinację smakową pokarmu kobiecego. Niemowlę już około…

Sposób i jakość żywienia kobiety ciężarnej w okresie trwania ciąży może mieć niebagatelny wpływ na wystąpienie w przyszłości chorób dietozależnych u potomka. Coraz częściej pojawiają się doniesienia naukowe wskazujące na istnienie zależności pomiędzy urodzeniową masą…